Oosternijkerk (Fries: Easternijtsjerk, of kortweg Nijtsjerk) is een dorp in de gemeente Dongeradeel, provincie Friesland (Nederland). Het telt 820 inwoners (2008) en is daarmee een van de grotere dorpen van de gemeente.De naam geeft aan dat het een betrekkelijk jong dorp is. Om verwarring met Nijkerk in Ferwerderadeel te voorkomen werd het dorp Oosternijkerk genoemd. Het dorp in Ferwerderadeel werd voortaan Westernijkerk genoemd.

Ontstaan

Oosternijkerk heeft geen terp, maar is een streekdorp. Dit zou erop kunnen wijzen dat het pas in de 11e eeuw is ontstaan, nadat de dijken in het gebied al waren aangelegd. Bij het bedijken waren vooral kloosters betrokken. Zo valt te verklaren waarom veel grond in Oosternijkerk in het bezit van kloosters was. Alle belangrijke kloosters uit de buurt hadden hier grond.

De Cisterciënzers hadden de meeste grond in handen. De kloosters bewerkten hun grond zelf. Ze hadden ook een uithof, en de kerk werd bediend door de Norbertijnen.

Oosternijkerk wordt in de 13e eeuw voor het eerst genoemd. Het Dokkumer echtpaar Dodo en Siburgis schonk tussen 1165 en 1170 hun boerderij aan het klooster Mariëngaarde bij Hallum onder voorwaarde dat in het gebied een kerk wordt gebouwd. Vanuit hun nieuwe bezit stichtten de monniken het dorp en een aan Sint Cecilia gewijde kerk.

Kerken

De toren uit de 13e eeuw is het oudste deel van de kerk. Het is een zware toren van baksteen met een zadeldak en nissen onder het zadeldak. Van de eigenlijke kerk is het koor het oudst. Het laatgotische schip is later gebouwd. Het koor zou een overblijfsel kunnen zijn van een eerdere kloosterkapel. In de kerk is aardig rococomeubilair te vinden. Het orgel dateert uit 1814 en is gebouwd door J.A. Hillebrand, een orgelbouwer die uit Duitsland kwam. Hij heeft ook in Niawier een orgel gebouwd.

De gereformeerde kerk dateert uit 1890.